english version

19-03-2023

31-10-2018

wersja polska


Stefania Frasz-Wajszczuk (0062)

Trembowla - Nazaret


Żona Zbyszka Stefania, z domu Frasz urodziła się w 1923 roku w pow. Janowiec, woj. poznańskie. Rok później, z rodzicami, siostrą i bratem wyjechali do Trembowli (dawne województwo Tarnopolskie). Matka zmarła, jak Stefania ("Stenia") miala 6 lat. W rok później ojciec ożenił się ponownie. Po wkroczeniu do Trembowli Sowietów we wrześniu 1939 roku, ojciec Stefanii, który był Policjantem, został aresztowany (zobacz obok - informacje wg. danych Osrodka KARTA), a Stefania z macochą, (również Stefanią) zostały wywiezione 13 kwietnia 1940 roku do Z.S.R.R.

Podróż towarowymi wagonami trwała ponad miesiąc i w końcu dojechały do wschodniego krańca Kazachstanu, gdzie zostały osadzone i pracowały w sowchozie "Bolszewik", w pow. Kokpekti, woj. Semipalatynsk (obecnie Semej), niedaleko Karagandy. Mieszkały w lepiankach bez okien i drzwi. Po zwolnieniu z tego obozu pracy ("amnestii") w 1941 roku udały się przez Ust-Kamenogorsk nad Irtyszem do Jangijulu na południowym krańcu Kazachstanu (niedaleko Taszkentu w Uzbekistanie), gdzie stacjonowało nowo tworzone Wojsko Polskie. Tam znalazły ojca, który przybył tam wcześniej po zwolnieniu z więzienia. Po krótkim pobycie w Jangijulu, razem wyjechali z Wojskiem do Krasnowodska (obecnie Semej w Turkmenistanie) i statkiem przez Morze Kaspijskie do Pahlevi (Bandar-e Anzali) w Iranie i do Teheranu (zobacz). Stefania z ojcem wstąpiła w maju 1943 roku w Teheranie do Armii Polskiej i przez Iran i Irak (Egipt, Liban i Syrię) dotarli do Palestyny. W Nazarecie Stefania wstąpiła do Szkoły Młodszych Ochotniczek i 20 maja 1947 roku otrzymała z rąk Generała Andersa świadectwo ukończenia Gimnazjum i Liceum Humanistycznego. W 1947 roku rodzina wyjechała do Anglii gdzie Stefania poznała Zbyszka i gdzie się pobrali w lipcu 1948 roku. Ojciec Stefanii z żona wyjechali do Argentyny w 1948 roku (gdzie on zmarł w 1974 roku). Wyjazd Stefanii i Zbyszka się opóźniał i wreszcie oni również dotarli do Argentyny w 1951 roku. Syn Adam urodził się jeszcze w Anglii, a córka Ewa już po przyjeździe do Argentyny.
 

Terebovlia - https://en.wikipedia.org/wiki/Terebovlia

Trembowla - https://pl.wikipedia.org/wiki/Trembowla (ukr. Теребовля) – miasto rejonowe na zachodniej Ukrainie w obwodzie tarnopolskim, nad rzeką Gniezna, dopływem rzeki Seret. (...)

Trembowla to jedna z najstarszych osad ziemi halickiej. W 1097 miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w kronikach. W XI wieku była siedzibą księstwa Rościsławowiców. W roku 1340 (według Mychajła Hruszewskiego w 1349[3]) przeszła w posiadanie króla Kazimierza Wielkiego, który zbudował tu zamek, o czym wspominają kroniki Janka z Czarnkowa i Jana Długosza. (...)

W 1389 Władysław Jagiełło wydał w Sieradzu dokument (znany z kopii z 1766), w którym nadał Trembowli prawo magdeburskie, z tym zastrzeżeniem, że w sprawach cywilnych, których wójt i rajcy rozstrzygnąć by nie zdołali, odnosić się mają do magistratu lwowskiego, celem ostatecznego rozpoznania i uzyskania wyroku. Nadanie to potwierdzali i rozszerzali następni królowie. Król Kazimierz Jagiellończyk wracając z Kamieńca Podolskiego zatrzymał się tu 14 września 1448.
W 1498 miasto ucierpiało podczas najazdu hospodara mołdawskiego Stefana III, (...) Gdy 13 marca 1515 Tatarzy napadli na ziemię halicką, przeciw nim ruszył z Buczacza hetman polny koronny Jan Tworowski (...) Podczas najazdu tatarskiego z 1575 Trembowla, broniona przez Jakuba Pretwicza, uległa zniszczeniu. (...) 20 września 1675 10 tys. Turków przystąpiło do oblężenia zamku w Trembowli. (...) Na skutek I rozbioru Polski w 1772 miasto zostało zajęte przez Austriaków, zachowując funkcję miasta powiatowego[7]. (...) W 1913 miasto liczyło 10 tysięcy mieszkańców, w tym 4 tys. Polaków, 3,2 tys. Rusinów i 2,8 tys. Żydów. (...)

Od 17 września 1939 do czerwca 1941 i w latach 1944–1991 w ZSRR. (...)
W czasie II wojny światowej oddziały UPA, przy czynnym udziale miejscowej cywilnej ludności ukraińskiej, na terenie powiatu trembowelskiego wymordowały około 3 000 Polaków[8]. W 1945 niemal cała polska ludność Trembowli została zmuszona do opuszczenia swego miasta. (...)
 


Trembowla - widok ogólny

Zamek w Trembowli, XVII wiek
http://tic.terebovlia.info/interested_place/terebovlia-s-castle-17th-century/?lang=en


Widok na zamek oraz Podzamcze w Trembowli


Dawny kościół karmelitów (po lewej), cerkiew św. Mikołaja (po prawej)

1939 - napaści na Polskę

Mapa ostatecznego podziału Polski pomiędzy III Rzeszę a ZSRR z 28 września 1939 r. z wytyczoną granicą. Podpisy za zgodność: Stalin, Ribbentrop; data[1]

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pakt_Ribbentrop-Mo%C5%82otow

1 września 1939 r. Wstecz/Back


Tymczasowa granica, gdzie się spotkały atakujące armie – niemiecka i sowiecka.
Granica ta została wkrótce nieco zmieniona w wyniku porozumień dyplomatycznych.

http://niepoprawni.pl/blog/1644/iv-rozbior-polski-2829-wrzesnia-1939r-dzis-kondominium

 

Wstecz/Back 17 września 1939 r.


Nowo-utworzone niemieckie Generalne Gubernatorstwo, w wyniku okrojenia i rozczłonkowania terytorium Polski, na tle ziem okupowanych II Rzeczypospolitej – stan po ataku III Rzeszy na ZSRR w 1941 - https://pl.wikipedia.org/wiki/Generalne_Gubernatorstwo


Mapa Generalnego Gubernatorstwa

Wojenne „podróże” Stefanii – z Trembowli do Kokpekti i Nazaretu, (Londynu i Argentyny)


Dystrykt Kokpekti - (położony we wschodnim Kazachstanie, ośrodek administracji - osada Kokpekti

Kokpekti (Kazakh: Kökpekti awdanı) - https://en.wikipedia.org/wiki/Kokpekti_District is a district of East Kazakhstan Region in eastern Kazakhstan. The administrative center of the district is the selo of Kokpekti.[2] Population: 32,069 (2013 estimate);[1] 34,679 (2009 Census results);[3] 45,746 (1999 Census results).[3]

Lokalizacja Kokpekti, w przybliżeniu - „w pół drogi” między Warszawą a Władywostokiem -  (lokalizacja w Google maps: https://goo.gl/maps/Bm1ZvUre8ey)


Współczesna mapa Kazachstanu



Powiat i miejscowość (wieś/osada) Kokpekti i - współcześnie - nadal gospodarstwo (farm) „Bolszewik”, nieopodal rzeki Irtysz i jeziora Zaysan


Lokalizacja Kokpekti, w przybliżeniu - „w pół drogi” między Warszawą a Władywostokiem


Współczesna sieć kolejowa Kazachstanu



Współczesne trasy kolejowe z Europy przez Syberię do Mongolii i Chin


Wincenty Frasz – ojciec „Steni”

1

Areszt

1940

 

 

 

 

 

Ukraińska SRR

Tarnopolska

 

 

 

LP

opis źródła

sygnatura

1.

Wykaz spraw prowadzonych przez organa NKWD Zachodniej Ukrainy i Białorusi (wybór z Księgi Rejestracji Spraw Archiwalno-Śledczych NKWD ZSRR), kopia Ośrodek KARTA - tom, strona, pozycja (numer nadany w OK).

ZUB- -/364/84/3

Zobacz również - https://www.wajszczuk.pl/english/drzewo/tekst/0062zbigniew.htm


Prepared by: Waldemar J Wajszczuk & Paweł Stefaniuk 2023
e-mail: drzewo.rodziny.wajszczuk@gmail.com