english version

19-03-2023

20-11-2011

wersja polska

WASZCZUK, WAJSZCZUK vel WAŚKO?


Uprzednio dokonany w 2008 przegląd akt Ordynacji Zamojskiej (zobacz), w poszukiwaniu członków Rodziny Wajszczuków i ich aktywności w tej Ordynacji, dostarczył informacji o nadaniach im gruntów, ale również kilku zagadkowych zapisów z zamiennym (prawdopodobnie błędnym?) użyciem nazwisk Wajszczuk, Waszczuk, Waśko i Siwczuk.

Przykłady są podane poniżej:

Ordynacja Zamojska

1837

Dokument rejestracyjny z 25.II.1837 - Stefan i Agnieszka Siwczuk (z Sobczaków) z Wysokiego przekazują gospodarstwo (zły stan zdrowia Stefana) adoptowanemu synowi Janowi Waszczukowi z Sitańca, lat 20,(ur. 1817?) synowi Wincentego i Heleny Waszczuków.

1850

Akt Notarialny spisany przez Wójta gminy Stary Zamość, 6.IX.1850 - w tym pismie wystepuje on jako Jan Waśko vel Wajszczuk

Dokument Rządcy Klucza Starozamojskiego Nr 359 z 18.XI.1850 – „wdowa po zmarłym (w 1848 r.) Stefanie Siwczuku, Agnieszka Siwczuk przekazuje gospodarstwo zięciowi, Janowi Waśko vel Waszczuk” - [ożenil się z ich córką Barbarą(?), ur. 30.II.1823. (Siwczukowie?) mieli dwoje dzieci – syn Bazyli, ur. 2.II. 1835 (15 lat) i córka Natalia (4 lata), ur. 20.IV.1846] – za dożywotnie utrzymanie.

Pismo Administracji Dóbr Ordynacji Zamojskiej, Zwierzyniec,11.XII.1850 – Agnieszka Siwczukowa (z Sobczaków), wdowa po Stefanie Siwczuku, (zamężna we wsi Kalinowicach Rządowych z Andrzejem Kotowskim), dot. przepisania gruntu (#4 w tabeli) we wsi Wysokie na rzecz zięcia, Jana Waśko vel Wajszczuk. (Po Stefanie pozostal syn – 15 lat (ur. w 1835 r.) i córka – lat 4 (ur. 1846 r.).

1837

Kuba (Jakób?) Waszczuk (vel. Kuba Siwczuk) – jako świadek na dokumencie w sprawie spuszczenia wody w stawie w Wysokim.

1850 Jakób Wajszczuk przepisuje ziemię na syna Macieja.

W związku z powyższymi niezgodnościami postanowiliśmy dokonać (S. Wac) powtórnego przeglądu w Archiwum Państwowym w Lublinie akt metrykalnych z Parafii Wielącza (w lipcu 2011 r.) i z Parafii Sitaniec (we wrześniu 2011 r.).

Dostarczyły one informacji, jak poniżej: 

Parafia rzymsko-katolicka - Wielącza

Jan WAJSZCZUK + Barbara SIWCZAK (SIWCZUK)

(1847? – ur. Marianna-1, zm. – 1855)

1843 – Akta urodzenia, małżeństw i zgonów - Agnieszka

 

 (zobacz ślub? – 1859?)

1845 – Akta urodzenia - Mikołaj

(dalsze losy?)


Parafia rzymsko-katolicka - Sitaniec

Jan WAŚKO + Barbara SIWCZUK

 (1847? – ur. Marianna-1, zm. – 1857)

 1851- Akta urodzenia – Anna-1

 1851 – Akta zgonów – Anna-1

 1852 – Akta urodzenia – Anna-2

 

 1855 – Akta urodzenia – Stanisław-1

 1855 - Akta zgonów – Stanislaw-1, Marianna-1

 

 1856 – Akta urodzeńStanislaw-2

 

1857 – Akta zgonów – Stanisław-2

 

1858 – Akta urodzenia – Marianna-2

 

 1859 – Akta małżeństwa - Agnieszka

 

W podsumowaniu – rodzice dwojga najstarszych dzieci (Agnieszki i Mikołaja) zostali zapisani w par. Wielącza jako Jan Wajszczuk i Barbara z d. Siwczuk (Siwczak), natomiast po 1843 r., w par. Sitaniec rodzice następnych dzieci (Marianny-1, Anny-1, Anny-2, Stanisława-1, Stanisława-2 i Marianny-2 byli zapisywani, jako Jan Waśko i Barbara z d. Siwczuk. W akcie małżeństwa Agnieszki w 1859 r., (jesli jest to ta sama osoba – ich najstarsza córka?), jej panieńskie nazwisko jest Waśkówna.


Do dalszego wyjaśnienia (9.XI.2011):

1. Który Jan Waśko – (zobacz):

  1. ur. 1.VII.1816, syn Wincentego, lat 22, włościanina z Sitańca i Heleny zd. Kędras, lat 20?, czy

  2. ur. 28.I.1820, syn niewiadomego ojca i Teresy? Kapłonówny z Sitańca?

  3. A może to jest jakis Jan – urodzony ok. 1817(?) jako Wajszczuk (ale zapisany w księgach, jak powyżej pod poz. 1.a, jako Waśko?), syn Wincentego i Heleny Wa(j)szczuków z Sitańca, osierocony (kiedy?) i adoptowany przez Stefana i Agnieszkę Siwczuk. W 1837 roku przekazują mu oni gospodarstwo ze względu na zły stan zdrowia Stefana; w 1850 roku Agnieszka, wtedy już wdowa po Stefanie Siwczuku przepisuje ziemię we wsi Wysokie na rzecz zięcia Jana Waśko vel Wajszczuk – ożenionego z ich córką Barbarą, (ur. 30.II.1823 roku?).

  4. W Sitańcu i w Wysokiem mieszkali wówczas liczni Waśkowie! (zobacz). Nie można też całkowicie wykluczyć zamieszkiwania w Sitańcu w tym okresie (nie-spokrewnionych) Waszczuków.

2. Jeśli jest to ta sama osoba – t.j. Jan Wajszczuk i Jan Waśko, (a tak się wydaje, na podstawie dokumentów dot. dziedziczenia posiadłości Siwczuków) - nadal nie znamy okoliczności i przyczyny zmiany nazwiska Wajszczuk na Waśko, ani daty tego wydarzenia. Najbardziej prawdopodobny wydaje się być błąd w zapisach w par. Wielącza!

3. Barbara z d. Siwcza(u)k, Nie znaleziono jej dotychczas podczas przeglądu ksiąg metrykalnych? Gdzie i kiedy była urodzona i kto to byli jej rodzice? Czy to jedna, czy może dwie różne osoby?

4. Na naszym Drzewie nie zidentyfikowano dotychczas Jana Wa(j)szczuka (Waśko?) i jego rodziców - Wincentego (Wajszczuka) i Heleny z Sitańca i nie znaleziono tych imion w tym układzie podczas kilkakrotnie powtórzonych przeglądów ksiąg metrykalnych.

Natomiast, podczas tego przeglądu znaleziono Wincentego Waśko, (zobacz) urodzonego w Sitańcu ok. 1790 r. i zmarłego 13.IV.1829 r., jego zone Helenę (z d. Kędras?) i ich syna Jana urodzonego w Sitancu 1.VII.1816 r. A więc, gdy ojciec zmarł, ten Jan Waśko mial 13 lat.

W konkluzji – najprawdopodobniej chodzi tu o Jana Waśko, syna Wincentego, który był błędnie zapisywany w par. Wielacza (a później również w innych dokumentach) jako Wajszczuk vel Waśko.


Przygotowali: Waldemar J Wajszczuk & Paweł Stefaniuk 2023
e-mail: drzewo.rodziny.wajszczuk@gmail.com