Dr med. Lucjusz Albin Wajszczuk (0086)
(Biography was reconstructed from the documents found by Władysław Sobecki in the Central Military Archives in Rembertów,
supplemented on October 11, 2012 from the documents found in the family collections)

Born:	– February 9, 1895 in Siedlce (see)
Education:
lower	- 8-grade philological gymnasium, (1905-1915)
higher	- Faculty of Medicine, University in Kharkov,
	6 semesters (1915-1918) – passed „mid-study exam.”, returned to Poland – December 1918, volunteered to Polish Army – 9(?),13.V.1919 Diploma of Medical Doctor, Warsaw University – February 3, 1923 r. (see) Subsequent specialties: Internal Medicine, Infectious Diseases, Pediatrics Knowledge of languages – Polish, Russian, French, German
Professional activities:	Private practice, general medicine and internal diseases Ubezpieczalnia Społeczna („Social Insurance Health Service”) in Siedlce - before, during and after the 2nd World War) Contract physician – Regional Hospital in Siedlce, since 1923 Head of the Infectious Diseases Ward in the Municipal Hospital in Siedlce – since March 1947 Director of the Regional Center for Treatment of the Heine-Medina (poliomyelitis) Disease, with the „iron lungs” – after special training in the Infectious Diseases Hospital in Warsaw – (prof. B. Kassur, in 1952/53) http://www.pzh.gov.pl/oldpage/przeglad_epimed/56-4/564_03.pdf Railroad employees’ physician - 1948-1950 r. Post Office physician – 1950-1951 r. School physician – Szkoła Mechaniczna, 1952-?
Military Service:	Joined the Polish Army as a volunteer – May13, 1919 r., PKU (Draft Office) in Siedlce, assignment – Local Military Hospital in Siedlce, as a private in the Sanitary Service [1] infantry training – 4 weeks in 1920, 22 p.p (Infantry Regiment) in Siedlce [2] a request was submitted for advancement to officer- cadet, “sub-physician”, Promotions: April 20,1920 – corporal May 10,1920 – master corporal June 10, 1920 – sergeant June 15, 1920 – attached to the Sanitary (Medical) Battalion Garbatka - Dęblin, July 1, 1920 – sent to Lwów to attend a course for military medics, July 17, 1920 – after its termination, attached to the Sanitary Reserves of the Ujazdowski Hospital in Warszaw [3] August 5, 1920 – transferred to the Surgical-Orthopedic Hospital for the military invalids in Warsaw, Praga District [4] October 1920 r. – advanced to officer-cadet „sub-physician” rank March 20, 1921 r. – released to the reserves by the Command of the 1st Sanitary Company in Modlin Enrolled in the Medical Faculty of the Warsaw University – graduated on March 3, 1923 Licence to practice medicine awarded by the Office of the Lublin Voivode [Governor] – May 15, 1926 [see]
Other Information from the Military documents
Central Registry Card:	29.XI.1927 r.(?), Baon Sanitarny Nr IX (see) + Curriculum Vitae: (zobacz) September 27, 1924 – nominated for 2nd lieutenant, reserve physician May 26, 1925 – nomination confirmed, year – 1924, seniority dating back to October 1, 1924, placement 9, simultaneously assigned to Medical Battalion (Baon Sanitarny) #9 July 14, 1926 to September 8, 1926 – 8 weeks reserve training September 14, 1926 – transferred from the 8 (B.San.) to 9 Baon Sanitarny, address – Siedlce, ul. Wojskowa 12, PKU Siedlce. Toruń, dnia 22.XI.1926 r., Komendant Kadry 8 B. San., (-)
Annual Update of the Qualification List	1930 - 84 p.p.  [5]  (see) April 25, 1930 to June 5, 1930 – 6 weeks reserve training; Professional evaluation: June 30, 1930 – general grade – good, well fit to perform in a position of a battalion physician – (signed) Dr Tadeusz Mildner, mjr. lekarz, st. lekarz 84 p.p.; July 3, 1930 – Good officer-physician in the reserves – (signed) 9 Okręgowy Szef Sanitarny, Dr Wincz Czesław, ppłk. lekarz (see)
Recommended for Advancement to a junior regimental physician or junior medical department service head (see), Cadres of the 9. Baon Sanitarny – November 5, 1930, Cadre Commandant, Frucht, kapitan November 8, 1930 – 9. Okręgowy Szef Sanitarny (District Sanitary Chief), Dr Wincz Czesław, ppłk.lek. Probably in 1931 or in 1932 - promoted to lieutenant. No other information or documents were available in the Archives, regarding Lucjusz and his military service after 1930. In particular, we do not know anything about his service just before and at the beginning of the War in September 1939. – (unit assignments, locations, activities?). Mobilized in the Army – reported on March 23, 1939, 18:05 hours. Shortly before the beginning of the war, we visited him with mother in Koronów near Bydgoszcz. September 1939 – Defensive War – details of his participation are not known. Prof. Anusz wrote in his book that „in 1939, he was mobilized, already as a captain, for a commanding officer of a military hospital in Łuków, and after capitulation, he was able to return home. (However, a note found in the Internet [6]  - It followed the accusation by an employee from his place of work (Ubezpieczalnia) that he had in his possession some pictures from Katyń (where more that 20,000 of Polish officers were murdered by the Soviets in 1940).” In 1945, he was called again in the Army and was assigned to a military hospital in Włocławek – he held then a rank of a major (…). During the UB (Urząd Bezpieczeństwa – the Security Office) period of terror, he was jailed . (zobacz) Powodem stał się donos jednego z pracowników Ubezpieczalni o tym, że posiada w domu zdjęcia z Katynia.” He died in Warsaw on November 8, 1978 and is buried in the ”old” cemetery in Siedlce.   Karty wpisowe na studia w Warszawie, 13 lipca 1920 Liczba Indeksu – 4788, Połrocze VII, letnie roku akademickiego 1920. Zam. wówczas – Koszary, ul. Jabłonowskich, Dzielnica Halickie, Lwów „w 1918 roku byłem na VI półroczu Uniwersytetu w Charkowie”, ochotnik - dn. 17 maja 1919 r., w wojsku ... obecnie – D(owództ)wo Oddziału Szkolno-Sanitarnego w Dęblinie, odkomenderowany na kurs medyków wojskowych, rozk. D.O.9 Lublin 58/20, wpisuje się jako słuchacz zwyczajny Wydziału medycznego na podstawie odnośnego rozkazu MSW.

1895 r. - Metryka urodzenia	1923 r. - Dyplom ukończenia studiów medycznych na Uniwersytecie Warszawskim
(X) – Lucjusz Wajszczuk
1927 r. - Główna Karta Ewidencyjna – Baon Sanitarny
Roczne Uzupełnienie Listy Kwalifikacyjnej 1930 r. - 84 Pułk Piechoty			5.XI.1930 r. - Wniosek do awansu...
Ciriculum Vitae
8.I.1932 r. - Wyciąg – Książeczka Stanu Służby Oficerskiej 95/31
1932 r.? - Książeczka Wojskowa
Od 1924 r. – porucznik rez.-lekarz. Mobilizacja – 23.III.1939, godz.18:05
1939 r. – Wojna Obronna – szczegóły uczestnictwa są nieznane. Przed samą wojną (chyba) odwiedzaliśmy Go z Mamą w Koronowie k/Bydgoszczy? 15.II.1945 r. – Zaświadczenie o Mobilizacji – Rejonowa Komenda Uzupełnień, Siedlce
27.IV.1952 r. - List do żony z więzienia w Siedlcach

[2] 22. Pułk Piechoty, Siedlce

     http://www.zgapa.pl/zgapedia/22._pu%C5%82k_piechoty.html

 

22. pułk piechoty powstał w dniu 25 listopada 1918 roku w Siedlcach z batalionu Polskich Sił Zbrojnych oraz członków III Okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej. Brał udział w walkach w 1919 roku oraz w wojnie polsko-bolszewickiej.
W 1939 roku pułk wziął udział w kampanii wrześniowej w składzie 9 Dywizji Piechoty w Armii "Pomorze". W dniach 1 - 2 września 1939 roku bronił linii jezior koronowskich ponosząc ciężkie straty, w dniu 2 września został podporządkowany dowódcy 15. Dywizji Piechoty i obsadził odcinek przedmościa Bydgoszczy. Następnie w dniach 4 - 6 września prowadził walki obronne w rejonie Solca Kujawskiego, a następnie w dniu 7 września bronił rejonu Aleksandrowa Kujawskiego. Od 8 września był podporządkowany 27. Dywizji Piechoty, z którą toczył walki obronne w rejonie miejscowości Wieniec, a następnie w dniach 14 - 15 września brał udział w walkach o likwidację niemieckiego przyczółka na południe od Płocka. W dniu 17 września 1939 roku został zdziesiątkowany i rozproszony przez lotnictwo niemieckie w rejonie Iłowa, w tym dniu pułk przestał istnieć. Niewielkie grupki żołnierzy przedostały się do Warszawy i Modlina, gdzie walczyły do ich kapitulacji.

---

[3] Szpital Ujazdowski, Warszawa http://www.zamekujazdowski.art.pl/

 

Szpital Wojskowy na Ujazdowie. Centrum Wyszkolenia Sanitarnego 1922 - 1939

11 listopada 1918 roku, po blisko 90. latach Szpital Ujazdowski powrócił pod polską komendę. Na przełomie 1918/1919 r. w Ujazdowie zaczął się kształtować ośrodek naukowo-szkoleniowy. Inauguracja pierwszego roku akademickiego Wojskowej Szkoły Sanitarnej odbyła się 14 listopada 1922 r. Była to pierwsza w historii Wojska Polskiego podchorążówka służby zdrowia. Studia Medyczne odbywały się na wydziale lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego równolegle z zajęciami w szkole podchorążych - ukończenie obu kierunków dawało adeptom stopień podporucznika. W 1925 roku nastąpiły zmiany w organizacji wojskowej sluzby zdrowia: rozwiazano Wojskowa Szkole Sanitarna, powołując do życia Oficerska Szkole Sanitarna; do jej struktur włączono Szpital Szkolny Ujazdowski. W 1928 roku Oficerska Szkola Sanitarna została przemianowana na Szkole Podchorążych Sanitarnych.

 

Skład Centrum, Kadra, Korpus Oficerski

Skład Centrum: Komenda Szpitala, Szkoła Podchorążych Sanitarnych, Szpital Szkolny Ujazdowski. Na wszystkich oddziałach szpitalnych odbywali staze podyplomowe, specjalizacje i rożne szkolenia oficerowie służby zdrowia. Od 1926 roku rozpoczęto szkolenie oficerów służby zdrowia.

W okresie międzywojennym w Ujazdowie stopień podporucznika uzyskało 398 lekarzy, 59 farmaceutów i 5 stomatologów - oficerów zawodowych. Wychowankowie ośrodka ujazdowskiego stanowili 1 1939 roku polowe korpusu oficerów służby zdrowia Wojska Polskiego.

 

Centrum Wyszkolenia Sanitarnego - 1939

We wrześniu 1939 roku wielu oficerów służby zdrowia, zgodnie z rozkazem mobilizacyjnym, wyruszyło na front.

Szpital Szkolny CWS został przekształcony w Szpital Wojenny Nr 104 i otrzymał rozkaz ewakuacji na wschód, gdzie miało powstać wielkie zgrupowanie szpitalne. Kierownictwo i lekarze dotarli do Trembowli, gdzie 17 września dostali sie w ręce Armii Radzieckiej. Dalsze losy zawiodły ich do obozu w Kozielsku i Starobielsku. Komendant szpitala doc. plk. Michal Rosnowski, jego zastępca oraz grupa lekarzy zginęli w Katyniu.

---

[4] Szpital Chirurgiczno-Ortopedyczny, Warszawa-Praga http://www.nil.org.pl/xml/nil/gazeta/numery/n2001/n200103/n20010322

 

Dr Kazimierz Opacki urodził się 14 XI 1888 r. w Zagłębiu Donieckim w miejscowości Sokołwałaja. Po ukończeniu studiów medycznych na wydziale lekarskim Uniwersytetu w Charkowie rozpoczął pracę w Instytucie Ortopedii kierowanej przez prof. Finka, współpracownika Maxa Langego z Monachium. Rewolucja w 1917 r. powoduje rozwiązanie instytutu. Fink wraca do Bawarii. Widząc ogromną liczbę kalek, którą powodowała wojna i rewolucja dr K. Opacki w pomieszczeniach instytutu organizuje i prowadzi Szpital Rehabilitacyjny dla Inwalidów Wojennych. (...)
Przy pierwszej okazji dr K. Opacki wraca do kraju. Po odbyciu służby wojskowej, podczas której pracuje w Szpitalu Ujazdowskim jako ortopeda, zakłada na Pradze przy ul. Jagiellońskiej 100-łóżkowy szpital dla inwalidów wojennych, stając się jego naukowym kierownikiem. Przy szpitalu działało również pełnoprofilowe ambulatorium ortopedyczne. (...)

---

[5] 84. Pulk Piechoty http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=84_Pu%C5%82k_Strzelc%C3%B3w_Poleskich&id=16379945

84 Pułk Strzelców Poleskich (84 pp) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP. Pułk stacjonował w garnizonie Pińsk (3 batalion w Łunińcu, batalion zapasowy w Kobryniu).W czasie wojny obronnej 1939 wchodził w skład 30 Dywizji Piechoty walczącej w ramach Armii Łódź, natomiast IV batalion rozpoczął kampanię w składzie Wołyńskiej Brygady Kawalerii i walczył pod Mokrą.

New information obtained in 2020 from the Central Military Archives in Rembertów by Prof. Adam Ostanek see »

---

 

[6] Ziemia Łukowska w kampanii wrześniowej 1939 r. - Rekonstrukcja historyczna w Zalesiu - 23 sierpnia 2009 r. http://www.lukow.ug.gov.pl/index.php?id=20&item=284

12 września – o świcie przez Łuków przejechała kolumna samochodów sztabu armii „Modlin”. Tego dnia na terenie powiatu  łukowskiego dochodzi do pierwszych starć z oddziałami Wehrmachtu, a w Łukowie w budynku Liceum im. T. Kościuszki rozpoczyna działalność szpital polowy kierowany przez płk. Pawła Martyszewskiego.

---

New information obtained in 2020 from the Central Military Archives in Rembertów by Prof. Adam Ostanek see »

Przygotowali: Waldemar J Wajszczuk & Paweł Stefaniuk 2024
e-mail: drzewo.rodziny.wajszczuk@gmail.com