|
Podczas spotkania w 2002 r. w Łukowie ze ś.p.
Zygmuntem (0642) Wajszczukiem w związku z budową Drzewa
Genealogicznego Rodziny Wajszczuków, podczas rozmowy wspomniał on, że
kiedyś słyszał od kogoś o jakimś Wajszczuku zamieszkałym w okolicy,
który dawno temu wyemigrował do Brazylii. Początkowo utrzymywał on
podobno kontakt ze swoją rodziną, ale wojna (która, nie bardzo było
wiadomo?) przerwała te kontakty, a później słuch o nim zaginął.
Zafascynowani tą wiadomością rozpoczęliśmy
poszukiwania, (głównie w archiwach, gdyż żaden z żyjących i
napotkanych członków rodziny nic nie wiedział na ten temat), przy
pomocy naszego starego znajomego i przyjaciela w Warszawie –
Władysława Sobeckiego. Ponizej jest przedstawiona pokrótce historia
tych poszukiwań.
Poszukiwania (daty sprawozdań)
(https://www.wajszczuk.pl/polski/drzewo/tekst/sprawozdanie_sobecki1.htm)
Rozpoczęliśmy od poszukiwań informacji na temat
organizacji wyjazdów.
17.X.2007
– przegląd miesięcznika „Morze”,
organu LMK, 1930-1939 – negatywny.
9.XI.2007
– przegląd książek i gazet,
prasy LMK - brak informacji o emigracji. - list wysłany do
Tow. Przyjaciół Ziemi Łukowskiej z prośba o pomoc w znalezieniu
informacji o emigrantach
16.XII.2007 – przegląd (w Centr.
Bibl. Wojsk. i w Arch. Akt Nowych w W-wie) sprawozdań z działalności
LMK – nie znaleziono informacji dot. Wajszczuka.
25.II.2008 – Kontakty na
Uniwersytecie Katolickim i Marii Curie-Sklodowskiej w Lublinie -
(przejrzano ponad 30 książek na ten temat i pamiętników emigrantów –
nie znaleziono nazwiska Wajszczuk).
W wyniku kontaktu z Towarzystwem
Polsko-Brazylijskim w Polsce – poradzono zwrócenie się do organizacji
polonijnej „BRASPOL”, prezes Ryzio Wachowicz, Rua Marechal Deodoro,
51, - Conj. 1607-B, CEP 80020-320 Curitiba, Parana, Brasil. Tel. (41)
3233-1032 oraz do konsulatu polskiego w Kurytybie. (poprzednia
próba kontaktu z BRASPOL – bez odpowiedzi. Początkowe kontakty z XX.
Chrystusowcami – poszukiwania w kilku parafiach nie daly rezultatu).
Przejrzec prace doktorska na UW.?
21.III.2008 – Odpowiedz z KUL,
Instytut Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym – nie
natrafili na materiały dot. emigracji do Brazylii z pow. Łukowskiego.
8.V.2008 - nic nie znaleziono w
Archiwum w Radzyniu Podlaskim, ani na KUL’u.
Informacja z książki
E. Kołodzieja, „Emigracja z ziem polskich ...” – w Oddziale Łukowskim
Archiwum Państwowego, pod sygnaturami
417, 418-423 i 482 znajdują się
m.in. podania o paszporty, zestawienia imienne, korespondencja dot.
emigracji w latach 1866-1917.
21.V.2008
- W książce Kołodzieja (powyżej)
i pracy doktorskiej Izabeli Klarner: „Emigracja z Królestwa Polskiego
do Brazylii...” nie znaleziono żadnych przydatnych informacji.
25.VI.2008
- przegląd roczników „Wychodźcy”
za lata 1923-1939 – żadnych informacji.
2.VII.2008
- Dokumenty emigracyjne z lat
1866-1917 były poprzednio w Arch. w Łukowie, ale zostały przekazane do
innego Archiwum: w Siedlcach
lub w Radzyniu Podl. (uprzednio tu ich
nie znaleziono!).
9.VII.2008
- Arch. w Siedlcach
–
przejęli zbiory z Lukowa, ale żądają
bliższych informacji (sygnatury wymagają dopracowania, imię emigranta
Wajszczuka, roku wyjazdu, powiatu i gminy zamieszkania przed wyjazdem
do Brazylii). Tych informacji właśnie szukamy!
24.VII.2008
– ponowny kontakt dot.
dokumentów wyjazdowych emigrantów
- wymagają dokładnej informacji na
temat szukanych osób.
10.II.2009
- nie znaleziono wzmianki n.t.
Wajszczuka z pod Łukowa na wystawie zdjęć „Polscy chłopi w Brazylii” w
Pałacu Blanka na ul. Senatorskiej pośród zdjęć kilkudziesięciu rodzin.
27.VII.2010
– natrafiono w Internecie
na sprawozdanie ks. Zdzisława Malczewskiego TChr, Rektora Polskiej
Misji Katolickiej w Brazylii z uroczystości rozpoczęcia przygotowań do
obchodów 100-lecia polskiej parafii w miejscowości Santana w Stanie
Parana. Pierwsi osadnicy przybyli tam z Polski w lipcu 1911 roku.i
zamieszkali w osiedlu Cruz Machado – obecnie Santana, w okolicy
Kurytyby. Pochodzili oni głównie z okolic Siedlec, Lublina,
Chełma i Białegostoku. W kolonii osiedliło się ok. 861 polskich
rodzin. Wśród 9600 osiedleńców było 5500 Polaków.
Obecnie znajduje się w Santana doktorantka z
Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, p. Kinga Orzeł, prowadząca
badania nad tamtejszą Polonią wraz z proboszczem par. Santana, ks.
Mirosławem Stępieniem TChr. E-mail wysłany do pani Orzeł z prośbą o
pomoc w odnalezieniu śladów Wajszczuka.
28.VII.2010
– w odpowiedzi na nasz e-mail
ks. Malczewski podał adres e-mail do ks. Stępienia w Santana.
29.VII.2010
– e-mail wysłany do ks. Stępienia z tą samą prośbą.
Wydaje się, że narazie udało
się wykryć pierwszy fragment łamigłówki – ten nieznany Wajszczuk
prawdopodobnie wyjechał z Polski i przybył do Brazylii w 1911 roku.
Pozostały do ustalenia: jego imię oraz data i miejsce urodzenia!
(WJW – 29.VII.2010) |
19-03-2023
05-08-2010
